Τι ακριβώς είναι η laser φωτοπηξία (argon photocoagulation laser) και πότε την εφαρμόζουμε;
Η θερμική φωτοπηξία με laser (argon laser photocoagulation) είναι μια σύγχρονη τεχνική αντιμετώπισης παθολογικών καταστάσεων του αμφιβληστροειδή (το οπίσθιο τμήμα του οφθαλμού), όπως μια αμφιβληστροειδική ρήξη ή ρωγμή, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, ένα οίδημα της ωχράς κηλίδας, περιστατικά με μικροοανευρύσματα, ή σπανίως κάποιοι ενδοφθάλμιοι όγκοι κ.ά.
Κατά τη διάρκεια της laser φωτοπηξίας ο οφθαλμίατρος χρησιμοποιεί ένα ειδικό σύστημα laser με το οποίο πραγματοποιεί εστιακές «βολές» στον αμφιβληστροειδή. Το laser δημιουργεί «μικροέγκαυμα» μέσω της θερμότητας που αναπτύσσεται στον αμφιβληστροειδή, με τη βοήθεια φωτός συγκεκριμένου μήκους κύματος (συνηθέστερα στο πράσινο φάσμα της ακτινοβολίας), που εισέρχεται στον οφθαλμό και εστιάζεται με απόλυτη ακρίβεια στο σημείο θεραπείας.
Η φωτεινή ακτινοβολία απορροφάται από το μελάγχρουν επιθήλιο (το οποίο περιέχει μελανίνη) και μετατρέπεται σε θερμική ενέργεια, επιτυγχάνοντας τη δημιουργία του υπερ-μικροσκοπικού ελεγχόμενου «θεραπευτικού» εγκαύματος, δρώντας αποτελεσματικά απευθείας επάνω στα κύτταρα.
Ποιοι είναι οι τύποι της φωτοπηξίας με laser;
Διακρίνονται γενικά 3 τύποι θεραπείας φωτοπηξίας με laser:
- Η εστιακή (focal) φωτοπηξία: εφαρμόζεται σε ασθενείς με διαβητικό ή άλλα οιδήματα της ωχράς κηλίδας ή ρωγμή αμφιβληστροειδούς. Μερικές άλλες ενδείξεις συμπεριλαμβάνουν παθήσεις όπως: η κεντρική ορώδης αμφιβληστροειδοπάθεια, κάποιοι ενδοφθάλμιοι όγκοι, καθώς και σπάνιοι τύποι μικροαγγειακών ανωμαλιών του αμφιβληστροειδή
- Η δίκην δικτύου (grid) φωτοπηξία: εφαρμόζεται σε ασθενείς με συγκεκριμένο τύπο οιδήματος της ωχράς κηλίδας, το οποίο οφείλεται σε σακχαρώδη διαβήτη ή σε αποφράξεις αγγείων
- Η παναμφιβληστροειδική (panretinal) φωτοπηξία: εφαρμόζεται σε ασθενείς που πάσχουν από παραγωγική (διαβητική ή άλλου τύπου) αμφιβληστροειδοπάθεια. Στόχος της τεχνικής εδώ είναι η πρόληψη της αιμορραγίας υαλοειδούς μέσω της συρρίκνωσης των παθολογικών νεοαγγείων σε περιοχές του αμφιβληστροειδή που αντιμετωπίζουν ισχαιμία
Σε όλες τις προαναφερθέντες περιπτώσεις είναι καλό να προηγηθεί μια διαγνωστική εξέταση φλουοροαγγειογραφίας και οπτικής τομογραφίας συνοχής (OCT), ώστε να εντοπιστούν με ακρίβεια όλες οι βλάβες και οι τυχών αλλοιώσεις στις αμφιβληστροειδικές δομές.
Πώς πραγματοποιείται η laser φωτοπηξία;
- Ο ασθενής «μυδριάζεται» (διανοίγεται το μέγεθος της κόρης του οφθαλμού) με ειδικές μυδριατικές σταγόνες. Η μυδρίαση είναι απαραίτητη, έτσι ώστε να βελτιωθεί η ορατότητα του οπίσθιου τμήματος του οφθαλμού και να επιτρέψει έτσι την άνετη εφαρμογή της θεραπείας, ακόμη και της άκρας περιφέρειας του αμφιβληστροειδή, εάν αυτό απαιτείται. Η διαδικασία αυτή διαρκεί περίπου 30 λεπτά. Το μέγεθος της κόρης επανέρχεται σταδιακά στο φυσιολογικό κατά το άμεσο χρονικό διάστημα μετά την θεραπεία
- Γίνεται χρήση τοπικών αναισθητικών σταγόνων
- Ο ασθενής κάθεται μπροστά από μια σχισμοειδή λυχνία που είναι συνδεδεμένη με τα σκοπευτικά του θερμικού argon photocoagulation laser
- Ο οφθαλμίατρος ρυθμίζει την ενέργεια – ένταση του laser, το μέγεθος του αποτυπώματος (spot) της βολής (ή το pattern – grid) και την συχνότητα των βολών, ανάλογα πάντα με την εκτίμηση της βλάβης ή του προβλήματος
- Ο ασθενής πρέπει να συνεργαστεί και να κοιτάζει σε ένα φωτάκι σταθερά, προκειμένου η θεραπεία να γίνει σωστά
Η laser φωτοπηξία είναι σε γενικές γραμμές σχεδόν ανώδυνη. Ο ασθενής μπορεί να νιώσει μια επαναλαμβανόμενη αίσθηση ενός δυνατού φωτός για όσο διαρκεί η θεραπεία, το οποίο όμως συνηθίζει γρήγορα.
Η διάρκεια κάθε θεραπείας δεν ξεπερνά συνήθως τα 10 λεπτά και ο αριθμός των συνεδριών εξαρτάται από την πάθηση. Για παράδειγμα, στην παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι δυνατόν να απαιτηθούν τρεις ή και παραπάνω συνεδρίες, με διαφορά μερικών εβδομάδων μεταξύ τους, ενώ η ρωγμή αμφιβληστροειδή αντιμετωπίζεται συνήθως σε μία συνεδρία. Ο ασθενής βέβαια μπορεί να αποχωρήσει αμέσως από την κλινική, χωρίς συνήθως να απαιτείται καμιά περαιτέρω προφύλαξη.
Μια λογική θόλωση της όρασης, που συνήθως διαρκεί μερικές ώρες και υποχωρεί σταδιακά, είναι αναμενόμενη και σχεδόν καθολική. Γι’ αυτόν τον λόγο, συμβουλεύουμε την χρήση συνοδού και βέβαια την αποφυγή οδήγησης για το μικρό αυτό χρονικό διάστημα.
Sources:
https://www.lightmed.com/
Σόλων Αστεριάδης MD, FRCS
Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Ειδικός στη Χειρουργική και Παθολογία Υαλοειδούς, Αμφιβληστροειδούς & Ωχράς Κηλίδας
[email protected]