Τι είναι;
Τι ακριβώς είναι ο αστιγματισμός;
O αστιγματισμός (astigmatism) είναι εκείνη η διαθλαστική ανωμαλία του οφθαλμού κατά την οποία ο κερατοειδής χιτώνας είναι ελλειπτικός (και όχι σφαιρικός) με ασύμμετρες καμπυλότητες. Οι εισερχόμενες ακτίνες φωτός (οπτικά είδωλα) δεν εστιάζονται σε ένα σημείο επάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, όπως συμβαίνει στα φυσιολογικά εμμετρωπικά μάτια, αλλά συγχωνεύονται σε μια γραμμή μπροστά ή πίσω (π.χ. 2 κάθετα μεταξύ τους είδωλα) από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα.
Ο αστιγματισμός συνήθως συνυπάρχει με την μυωπία ή την υπερμετρωπία. Σπανιότερα, ο αστιγματισμός μπορεί να οφείλεται σε ανώμαλο κρυσταλλοειδή φακό, πίσω από την ίριδα του οφθαλμού ή και σε ανωμαλία στην καμπυλότητα του οπισθίου πόλου (αμφιβληστροειδικός αστιγματισμός).
Που οφείλεται;
Που οφείλεται ο αστιγματισμός; Βασικά αίτια:
Οφείλεται συνήθως στην διαφορετική καμπυλότητα των 2 κερατοειδικών μεσημβρινών (άξονες του κερατοειδούς χιτώνα), δηλ. του εμπρός μέρους του ματιού, το οποίο αντί για σχήμα σφαιρικό έχει σχήμα οβάλ (σαν αβγό). Αν η εστίαση των δύο ειδώλων βρίσκεται μπροστά από τον αμφιβληστροειδή, ο αστιγματισμός είναι μυωπικός, ενώ εάν βρίσκεται πίσω είναι υπερμετρωπικός.
Μπορεί όμως να είναι και μικτός. Ο αστιγματισμός μπορεί να είναι είτε ομαλός (όταν οι 2 άξονες είναι κάθετοι μεταξύ τους), είτε ανώμαλος (όταν οι 2 άξονες δεν είναι κάθετοι). Διάφορες παθολογικές καταστάσεις (όπως π.χ. ο κερατόκωνος) είναι σε θέση να επιδεινώσουν το διαθλαστικό σφάλμα.
Τρόποι αντιμετώπισης
Ο αστιγματισμός μπορεί να αντιμετωπιστεί με:
- γυαλιά όρασης
- φακούς επαφής
- διαθλαστική χειρουργική (επέμβαση με excimer laser)
- χειρουργική επέμβαση για την εμφύτευση τορικού ενδοφακού (toric intraocular lens) και αντικατάσταση του κρυσταλλοειδούς, φυσικού φακού του ματιού, τις περισσότερες φορές βέβαια σε μεγάλες ηλικίες, συνδυαστικά με την αφαίρεση καταρράκτη