Οδηγίες Παρασκευής Φαρμακευτικών Διαλυμάτων για Οφθαλμολογική Χρήση
Η μεθοδολογία παρασκευής των διαφόρων φαρμακευτικών διαλυμάτων που χρησιμοποιούνται στην οφθαλμολογική πρακτική, είναι ταυτόσημη με αυτή της ιατρικής γενικότερα. Δηλαδή στην υπάρχουσα στο εμπόριο τυποποιημένη μορφή των διαφόρων φαρμάκων γίνεται προσθήκη διαλύτου με σκοπό την παρασκευή διαλυμάτων με συγκεκριμένη περιεκτικότητα της φαρμακευτικής ουσίας. Οι διάφοροι παρασκευαστές διαλυμάτων ακολουθούν τον δικό τους συγκεκριμένο τρόπο παρασκευής του διαλύματος, ουσιαστικά αυτόν που έχουν συνηθίσει, μολονότι δεν είναι πάντοτε ο καταλληλότερος.
Στον κατάλογο που ακολουθεί γίνεται μία προσπάθεια τυποποίησης της παρασκευής των διαφόρων διαλυμάτων και καταγράφονται οι απλούστερες και πρακτικότερες διαδικασίες παρασκευής των. Υπενθυμίζεται ότι όλες οι διαλύσεις των φαρμακευτικών ουσιών που προορίζονται για οφθαλμολογική χρήση, γίνονται με BSS ® (Alcon) και βέβαια σε άσηπτες συνθήκες.
Στα διαλύματα που προορίζονται για ενδοϋαλοειδική ή περιβολβική έγχυση μπορεί να γίνει χρήση φυσιολογικoύ ορού ή water for injection ως διαλύτη. Για την παρασκευή διαλυμάτων που προορίζονται για ενδοβόλβια χρήση συνιστάται η συστηματική χρήση φίλτρου βελόνης (filtered needle).
Ο υπολογισμός της περιεκτικότητας ενός διαλύματος βασίζεται στον τύπο:
α%=(10 x α) mg/ml (όπου α% είναι τα γραμμάρια του φαρμάκου στα 100ml διαλύματος.
Στην παρουσίαση του καταλόγου της παρασκευής των διαλυμάτων που ακολουθεί, το αριστερό πινάκιο περιλαμβάνει το φάρμακο, την εμπορική ονομασία του σκευάσματος, την μορφή και την συσκευασία, τις κύριες ενδείξεις, την συνιστώμενη συγκέντρωση και τη δοσολογία. Στο δεξιό πινάκιο περιγράφεται αναλυτικά ο τρόπος παρασκευής του διαλύματος.
|
Φάρμακο
ονομασία σκευάσματος
μορφή συσκευασίας
περιεκτικότητας
κύριες ενδείξεις
συνιστώμενη συγκέντρωση
τελική δοσολογία ή περιεκτικότητα
|
Παρασκευή
αναλυτική περιγραφή του τρόπου παρασκευής του διαλύματος
|
Στα διαλύματα για τα οποία η παρασκευή περιγράφεται, η περιεκτικότητα αναγράφεται % (βάρος της διαλυμένης ουσίας σε 100ml διαλύτη) ή ως mg/ml. Στην τελευταία σελίδα παρουσιάζεται συνοπτικά η τοπική φαρμακευτική θεραπεία της μικροβιακής ενδοφθαλμίτιδας με τις ανάλογες οδηγίες για την παρασκευή και την χορήγηση των κατάλληλων φαρμακευτικών δόσεων.
α. Για Ενδοϋαλοειδική Έγχυση
|
Vancomycin
Voncon ®
ly. p. iv. inf. 500mg/vial
(δραστική για ανθεκτικούς σταφυλόκοκκους και Gram θετικά βακτηρίδια)
τελικό διάλυμα: 1% ή 10mg/ml
δόση: 1mg/0.1ml εφάπαξ
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Voncon 500mg με 10ml BSS (οπότε προκύπτει διάλυμα 5% ή 50mg/ml)
2. ανακατεύουμε καλά
3. από το προηγούμενο διάλυμα με σύριγγα ινσουλίνης πέρνουμε 0.1ml (10 μονάδες) και συμπληρώνουμε μέχρι τα 0.5ml (50 μονάδες) με BSS
4. το τελικό διάλυμα είναι 1%, ή 1mg/0.1ml (δηλαδή κάθε 10 μονάδες περιέχουν 1mg Vancomycin)
|
|
Ceftazidime
Solvetan ®
pd. injenction 1gr/vial
(λακτάμη-κεφαλοσπορίνη γ γενεάς, δραστική για Gram θετικούς και αρνητικούς κόκκους και Gram αρνητικά βακτηρίδια)
τελικό διάλυμα: 2% ή 20mg/ml
δόση: 2mg/0.1ml εφάπαξ
|
1. προσθέτουμε 10 ml BSS στο περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Solvetan 1gr
2. από το διάλυμα με σύριγγα ινσουλίνης παίρνουμε 10 μονάδες (0.1ml) και συμπληρώνουμε μέχρι τις 50 μονάδες (ή 0.5ml) με BSS
3. το τελικό διάλυμα είναι 2%, ή 2mg/0.1ml και από το διάλυμα χρησιμοποιούμε 10 μονάδες
|
|
Amphotericin
Fungizone ®
dr. pd. inj. 50mg/vial
(αντιμυκητιασικό πολυένιο, δραστικό για candida, ασπέργιλλο, ιστόπλασμα, κρυπτόκοκκο)
τελικό διάλυμα: 0.005%
δόση: 5μg/0.1ml εφάπαξ
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Fungizone 50mg με 10ml BSS ή water for injection.
2. ανακατεύουμε καλά
3. με σύριγγα ινσουλίνης παίρνουμε 10 μονάδες (0.1ml) και συμπληρώνουμε μέχρι τις 100 μονάδες (1ml)
4. αδειάζουμε την σύριγγα ινσουλίνης μέχρι τις 10 μονάδες (0.1ml) και συμπληρώνουμε με BSS μέχρι τις 100 μονάδες (1ml)
5. τελικά οι 10 μονάδες (0.1ml) του διαλύματος περιέχουν 5μg amphotericin
|
|
Dexamethazone
Decadron ®
inject. sol. 8 mg/2ml – amp.
τελικό διάλυμα: 0.4%
δόση: 0.4mg/0.1ml εφάπαξ
|
1. με σύριγγα ινσουλίνης παίρνουμε 10 μονάδες (0.1ml) από μιά αμπούλα Decadron (8mg/2ml)
2. η ποσότητα δόσης είναι 0.4mg/0.1ml, δηλαδή 10 μονάδες
|
|
Dexamethazone
Oradexon ®
inject. sol. 5 mg/1ml – amp.
τελικό διάλυμα: 0.4%
και δόση: 0.4mg/0.1ml εφάπαξ
|
1. με σύριγγα ινσουλίνης παίρνουμε 20 μονάδες (0.2ml) από μια αμπούλα Oradexon (5mg/1ml)
2. προσθέτουμε στην σύριγγα 5 μονάδες (0.05ml) BSS 3. το τελικό διάλυμα περιέχει 0.4mg/0.1ml (δηλαδή 10 μονάδες) δεξαμεθαζόνης
|
β. Στη Διαθλαστική Χειρουργική
|
Αιθυλική αλκοόλη
Καθαρό Οινόπνευμα 95% ®
πλαστική φυάλη 250ml
τελικό διάλυμα: 18%, 20% ή 25%
δόση: δύο σταγόνες διαλύματος και για 20-40sec
|
1. 18%
προσθέτουμε 1ml αλκοόλης 95% σε 4ml BSS
2. 20%
προσθέτουμε 1ml αλκοόλης 95% σε 3.75ml BSS
3. 25%
προσθέτουμε 3.75ml αλκοόλης 95% σε 11.25ml BSS ή liquifilm tears
|
|
Mitomycin
Mitomycin-C Kyowa ®
Crystalline Mitomycin-C for injection
2mg/vial
(αντινεοπλασματικό αντιβιωτικό)
τελικό διάλυμα: 0.02%
δόση: εφαρμόζεται για 15-20 sec
|
1. προσθέτουμε 10ml BSS σε ένα φιαλίδιο Mitomycin-C Kyowa (2mg)
2. ανακατεύουμε καλά
3. το διάλυμα διατηρείται στο ψυγείο μέχρι και 2 εβδομάδες
|
|
Μυδριατικές σταγόνες για προεγχειρητική
Wavefront μελέτη
(Allegretto Wave, Zywave, κτλ)
τελικό διάλυμα: 2.5% phenylephrine και 0.5% tropicamide
δόση: λίγες σταγόνες
|
Αναμειγνύουμε:
1. 250mg phenylephrine hydrochloride
2. και 50mg tropicamide
3. σε 10ml BSS
ή διαφορετικά αναμειγνύουμε από τα έτοιμα διαλύματα σταγόνων
1. 5ml phenylephrine 5%
2. με 5ml tropicamide (tropixale)
3. το διάλυμα αυτό περιέχει 2.5% phenylephrine και 0.25% tropicamide
|
γ. Στην Φακοθρυψία
1. Intracameral Infusion από τη συσκευή της φακοθρυψίας
|
Vancomycin
Voncon ®
ly. p. iv. inf. 500mg/vial
(δραστική για ανθεκτικούς σταφυλόκοκκους)
τελικό διάλυμα:
0.001% ή 0.01mg/ml
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Voncon 500mg με 10ml BSS
2. με σύριγγα μεταφέρουμε ποσότητα 1ml σε κάθε 500ml BSS που προορίζεται για την φακοθρυψία
3. ορισμένοι διπλασιάζουν την διάλυση, δηλαδή 2ml σε κάθε 500ml BSS
4. το τελικό διάλυμα περιέχει 0.01 mg/ml
|
2. Intracameral στο τέλος της επέμβασης
|
Vancomycin
Voncon ®
ly. p. iv. inf. 500mg/vial
(δραστική για ανθεκτικούς σταφυλόκοκκους)
τελικό διάλυμα: 0.5%
δόση: 0.1-0.2ml ή 0.5-1mg
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Voncon 500mg με 10ml BSS
2. με σύριγγα μεταφέρουμε ποσότητα 1ml του διαλύματος σε 9ml BSS. Δηλαδή η διάλυση είναι 5mg/ml ή 0.5%
3. από το διάλυμα χρησιμοποιείται 10-20 μονάδες στον πρόσθιο θάλαμο (0.1-0.2 ml ή 0.5-1mg)
|
|
Cefuroxime
Zinacef ®
dr.pd.inj. 750mg/vial
(κεφαμανδόλη-κεφαλοσπορίνη β γενεάς, δραστική για Gram θετικούς και αρνητικούς κόκκους και Gram αρνητικά βακτηρίδια)
τελικό διάλυμα: 0.75%
δόση: 0.1ml ή 0.75mg
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Zinacef 750mg με 7.5ml BSS
2. με σύριγγα μεταφέρουμε ποσότητα 1ml του διαλύματος σε 9ml BSS. Δηλαδή η διάλυση είναι 7,5mg/ml ή 0.75%
3. από το διάλυμα χρησιμοποιoύνται 10 μονάδες στον πρόσθιο θάλαμο (0.1ml ή 0.75mg)
|
3. Για ενστάλαξη στους οφθαλμούς προ και μετά την εγχείριση του καταρράκτη
|
Povidone Iodine
Oxisept ®
Povidone iodine Solution 10%
fl. 240ml
(δραστικό αντισηπτικό για παθογόνο και παρασιτική μικροβιοκή χλωρίδα)
τελικό διάλυμα : 5%
δόση: λίγες σταγόνες του διαλύματος εφαρμόζονται για 2 min
|
1. από ένα φιαλίδιο 15ml BSS αφαιρούμε 8ml BSS
2. σε αυτό προσθέτουμε 8ml του διαλύματος Oxisept 10%
3. το διάλυμα είναι μόνο για εξωτερική χρήση στον επιπεφυκότα
|
4. Intracameral για διαχειρουργική μυδρίαση ή πρόληψη της μύσης
|
Αδρεναλίνη
(επινεφρίνη)
adrenaline Injection ®
inj. Sol. 1mg/1ml-amp
δόση: 0.5-1ml intracameral
|
1. από μία αμπούλα αδρεναλίνης παίρνουμε 0.5ml αδρεναλίνης
2. σε αυτό προσθέτουμε 1.5ml BSS
3. 0.5-1ml από το διάλυμα ενίεται στον πρόσθιο θάλαμο για την πρόληψη της μύσης ή σε περίπτωση μικρής κόρης κατά την φακοθρυψία
|
δ. Περιβολβική έγχυση αντιβιοτικών (periocular injection)
|
Vancomycin
Voncon ®
Ceftazidime
Solvetan ®
δόση: 50mg Vancomycin
100mg Ceftazidine
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Voncon 500mg με 10ml BSS
2. με σύριγγα μεταφέρουμε ποσότητα 1ml (δηλαδή 50mg Vancomycin)
ή εναλλακτικά
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Solvetan 1gr με 10ml BSS
2. με σύριγγα μεταφέρουμε ποσότητα 1ml (δηλαδή 100mg Ceftazidime)
|
ε. Στο Γλαύκωμα
|
Mitomycin
Mitomycin-C Kyowa ®
Crystalline Mitomycin-C for injection 2mg/vial
(αντινεοπλασματικό αντιβιοτικό)
τελικό διάλυμα: 0.2mg%
και δόση: τοπικά για 2min
|
1. προσθέτουμε 10ml BSS ή water for injection σε ένα φιαλίδιο Mitomycin-C Kyowa 2mg
2. ανακατεύουμε καλά
|
στ. Ενισχυμένες οφθαλμολογικές σταγόνες
|
Tobramycin
Nebcin ®
Inj.sol. 80mg/2ml-amp
(δραστική κυρίως για Gram αρνητικά και για ψευδομονάδα, εντεροβακτηριακά, σταφυλόκοκκους)
τελικό διάλυμα:
1.1% ή 11mg/ml
|
1. από ένα φιαλίδιο BSS (15ml) αφαιρούμε τα 10ml (και κρατάμε μόνο 5ml BSS)
2. στο φιαλίδιο με τα 5ml BSS προσθέτουμε μία αμπούλα Nebcin 80mg
3. ανακατεύουμε καλά
4. το τελικό διάλυμα είναι 1.1%
|
|
Vancomycin
Voncon ®
ly. p. iv. inf. 500mg/vial
(δραστική για ανθεκτικούς σταφυλόκοκκους)
τελικό διάλυμα:
0.5% ή 5mg/ml
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Voncon 500mg με 10ml BSS
2. με σύριγγα μεταφέρουμε 1ml του διαλύματος σε μπουκαλάκι με 9ml BSS
3. ανακατεύουμε καλά
4. το τελικό διάλυμα είναι 0.5%
|
|
Vancomycin
Voncon ®
ly. p. iv. inf. 500mg/vial
(δραστική για ανθεκτικούς σταφυλόκοκκους)
τελικό διάλυμα:
5% ή 50mg/ml
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Voncon 500mg με 10ml BSS
2. με σύριγγα μεταφέρουμε το διάλυμα σε ένα άδειο φιαλίδιο BSS
3. ανακατεύουμε καλά και κρατάμε στο ψυγείο
4. το τελικό διάλυμα είναι 5%
|
|
Ceftazidime
Solvetan ®
pd. injenction 1g/vial
(λακτάμη-κεφαλοσπορίνη γ γενεάς, δραστική για Gram θετικούς και αρνητικούς κόκκους και Gram αρνητικά βακτηρίδια και ανθεκτικούς σταφυλόκοκκους
τελικό διάλυμα:
5% ή 50mg/ml
|
1. διαλύουμε το περιεχόμενο ενός φιαλιδίου Solvetan 1g με 10ml BSS
2. σε σύριγγα μεταφέρουμε 5ml του διαλύματος σε μπουκαλάκι με 5ml BSS
3. ανακατεύουμε καλά
4. το τελικό διάλυμα είναι διάλυμα 5%
|
|
Ofloxacin
Tabrin ®
Inj. sol.-infusion 200mg/100ml vial
(κινολόνη δραστική για πολυανθεκτικά Gram αρνητικά βακτηρίδια και σταφυλοκόκκους ανθεκτικούς στην μεθικιλίνη
τελικό διάλυμα:
0.2% ή 2mg/ml
|
1. χρησιμοποιείται το υπάρχον σκεύασμα Tabrin ως κολλύριο
2. για την χρήση του τοποθετείται σε ένα άδειο απο&
|
*Με την άδεια του Μ.Μαγουλά
